Wandel & Handel
Twee keer Code Rood in een week is wel wat veel. Ik moest gewoon om half negen op school zijn, sneeuw of geen sneeuw. En er waren toen nog geen SUV’s die de straten met scholen verstopten omdat mama’s hun tere liefjes kwamen brengen en halen.
Code Rood is wel op zijn plaats om gemeenten wakker te schudden. Ik kom erop omdat een paar dagen terug een verontrustend verhaal in Het FD stond. Alweer iets verontrustends? Inderdaad.
Het ging over het lot dat de winkels in onze winkelstraten wacht. De krant signaleert dat vastgoedbeleggers binnensteden de rug toekeren en hun centen naar wijkwinkelcentra brengen. Voor onze dagelijke boodschappen gaan wij namelijk toch nieter naar het stadscentrum, dan is dat groepje winkels op de hoek met supermarkt, slager, groenteboer en fietswinkel voldoende om onze borden en de glazen te vullen. Zeker sinds de lockdown doen deze verzorgende buurtcentra goede zaken. Een bezoekje aan een andere AH-winkel is tegenwoordig een uitje.
We zien dat vastgoedfondsen die zich altijd op binnensteden hebben gefocust, lagere huurinkomsten rapporteren en hun panden moeten afwaarderen. Dat doet pijn. Ze kondigen nieuwe strategieën aan of lanceren snel beleggingsfondsen die zich richten op dat ssgf-segment van de winkelmarkt.
De trend wordt verergerd doordat wij de binnenstad toch niet meer zo onmisbaar vinden, behalve op Black Friday. De lockdown heeft ons naar het internet gedirigeerd en daarmee de halve offline retailsector op het hakblok gelegd.
Wat er na Covid in het stadshart nog aan oorspronkelijke winkelformules overblijft wordt prooi van beleggers die panden in de uitverkoop opzuigen in de gedachte dat er altijd nog wel een landelijke keten is die een filiaal wil openen. Maar ook dat is langzamerhand geen feit maar een vraag nu steeds meer formules omvallen of het aantal vestigingen terugsnoeien. Alle TOZO’s en NOW-regelingen ten spijt.
Ik zie het hier in Het Oude Dorp ook gebeuren. Deze week stond de brandweer voor de deur van een van de grotere winkelpanden. In de vacante woonruimte erboven – vreemd overigens in deze tijd dat iedereen roept dat er gebrek aan is – was de waterleiding gesprongen. Bevroren geweest, denk ik. De schade is enorm, lieslaarzen zijn nodig, hier kun je geen droge bedden meer kopen.
Ik heb er geen teken van leven meer gezien. Komt de huurder de klap nog te boven? Zal de eigenaar van het pand hem nog van een nieuwe bedrijfsklare winkelruimte willen voorzien? En hoe gaat het eigenlijk met de kledingwinkels en de boekwinkel verderop?
Gemeentebesturen kunnen in het algemeen niet vaak op besluitvaardigheid worden betrapt. Ze zullen echter snel net zo voortvarend moeten handelen als Rutte deze week met het hoger beroep in de zaak-Avondklok.
Je kunt het initiatief overlaten aan de pandjesbazen. Dan weet je dat je winkelhart eruit komt te zien als een gebit waar de voortanden zijn getrokken. Want beleggers hebben vaak geen geld voor opknapbeurten en transformaties. Of je ziet in je hoofdstraat ineens allerlei bureautjes in winkelpanden kruipen waar je voor € 40 een sneltest kunt ondergaan. Want de sneltestkantoortjes worden de opvolgers van de Nutella- en pindakaaswinkeltjes. Uitstel van leegstand uiteraard want ook deze zijn over anderhalf jaar weer vertrokken.
Dus beste burgemeesters en wethouders, update je visie over winkelen in de binnenstad, biedt ruimte aan nieuwe ideeën van lokale ondernemers en transformaties en neem eens doortastende besluiten. En snel. Want straks staat het hart van uw gemeente stil, is de loop eruit en wordt uw stad een slaapstad.
Erik de Boer Online 